Nie wiesz, jak odróżnić włóczkę 1 ply od DK? Aran i chunky to dla Ciebie czarna magia? Mamy dla Was przydatny przewodnik po popularnych grubościach włóczki.
Królestwo włóczek nie ma granic. Choć wydawałoby się, że na rynku dziewiarskim jest już wszystko, to co roku producenci nas zaskakują, wypuszczając w świat kolejne nowości. W nasze ręce, a później na nasze druty i szydełka trafiają kolejne włóczki w nowych kolorach, grubościach i teksturach. Jeśli do tego dodamy nowo tworzone gotowe wzory, to już jest tego niezwykle dużo. Czy da się to usystematyzować? Oczywiście. Jednym z takich wyznaczników jest grubość włóczki. Jak ją dobrze dobrać do projektu?
Co decyduje o grubości włóczki?
Włóczki produkowane są w różnych grubościach. Ma to znaczenie, gdy szukamy właściwej do nowego projektu. Będzie to bowiem miało wpływ nie tylko na dobór drutów i postęp pracy, ale też na ostateczny wygląd, wrażenia dotykowe i ciężar. Co jeszcze warto wiedzieć o grubości włóczek?
Zacznijmy od tego, że włóczka to nie zawsze cienka nitka, która tylko zwiększa swoją grubość w zależności od tego, z jakiego jest surowca. Choć nie zawsze to dostrzegamy przy cieńszych włóczkach, to większość z nich składa się z kilku nitek skręconych ze sobą podczas przędzenia. Bez względu na surowiec i teksturę, każda włóczka należy do jednej ze standardowej kategorii grubości.
Tradycyjnie grubość włóczki określano od liczby nici, z której ją otrzymywano. Teoretycznie: im więcej nitek, tym włóczka jest bardziej trwała i ma większą sprężystość. W praktyce jednak sporo zależy również od użytych surowców. Może się więc okazać, że włóczka na pierwszy rzut oka cienka jest kilkunitkowa i określana jako grubsza. Dlatego warto znać nazewnictwo grubości i zwracać uwagę na umieszczane na banderolach opisy producentów.
Oto nazwy grubości włóczki w systemie brytyjskim i odpowiedniki w systemie amerykańskim (od najcieńszej do najgrubszej).
| SYMBOL | NAZWA WŁÓCZKI | RODZAJ WŁÓCZKI | NAZWA KATEGORII | ROZMIAR DRUTÓW [mm] | DŁUGOŚĆ WŁÓCZKI [m/100 g] |
| 0 | lace | fingering | 1 ply 2 ply | 1,5-2,5 | > 800 600-800 |
| 1 | super fine | sock, fingering, baby | 3 ply 4 ply | 2-3 | 500-600 350-450 |
| 2 | fine | sport, baby | 5 ply | 3-4 | 250-350 |
| 3 | light | DK, light, worsted | DK 8 ply | 4-4,5 | 200-250 |
| 4 | medium | worsted, aran, afgan | aran 10-12 ply | 4,5-5,5 | 120-200 |
| 5 | bulky | chunky, craft, rug | chunky 12-16 ply | 5,5-8 | 100-130 |
| 6 | super bulky | super bulky, roving | super chunky | > 8 | < 100 |
| 7 | jumbo | jumbo, roving | big | > 12 | < 100 |
Uwaga! Podane rozmiary drutów są orientacyjne. Wiele zależy od sposobu dziania i zamierzonego efektu.
Co to znaczy 1 ply/fingering/lace?
To najcieńsza włóczka zwana też single ply, stworzona tylko z jednej nitki otoczonej delikatnym, ledwo dostrzegalnym meszkiem. Ma pojedynczy skręt w jednym kierunku. Jest lśniąca, gładka, miękka, delikatna dla skóry, a wyroby z niej wykonane są niezwykle lekkie. Warto wiedzieć, że włóczki 1 ply mają okrągły kształt, który można łatwo spłaszczyć, co może powodować tworzenie skosu podczas dziania, jeśli przędza jest za bardzo skręcona. Dlatego niektórym dziewiarkom wydają się one zbyt cienkie i przez to trudne do dziania, a inne je uwielbiają i doceniają jej zalety. Wymaga jedynie wiedzy i odpowiedniego podejścia, na przykład grubszych drutów niż zalecane.
Co to znaczy 2 ply/fingering/lace?
Kolejna cienka włóczka, z tym że złożona z dwóch skręconych ze sobą nitek. Mają one dwa skręty – pierwszy do tworzenia pojedynczej nici (w jednym kierunku) i drugi do tworzenia splotu (w przeciwnym kierunku). To ta sama zasada, która jest stosowana do tworzenia mocnych lin żeglarskich lub cięgien do mostów wiszących, tylko na znacznie mniejszą skalę. Skręty te nadają przędzy kształt i sprężystość oraz przyczyniają się do wyglądu i trwałości dzianiny. Włóczka dwunitkowa ma przekrój owalny, a nie okrągły, co wpływa na wygląd dzierganych oczek.
Co to znaczy 3 ply/fingering/superfine/sock/baby?
Te włóczki są z trzech skręconych nitek, które dają okrągły przekrój. To dobry wybór na dzianiny z warkoczami, ściegami teksturowanymi i wyraźnymi wzorami żakardowymi.
Co to znaczy 4 ply/fingering/superfine/sock/baby?
Włóczki czterowarstwowe mogą być wykonane z czterech nitek lub dwóch 2 ply, a następnie skręconych razem. To jedna z najchętniej wybieranych grubości włóczki.
Co to znaczy 5 ply /sport/baby/fine?
Po takim wprowadzeniu nietrudno się domyślić, że tej grubości włóczka jest wykonana z pięciu skręconych ze sobą nitek. Zalicza się ją do średniej grubości i jest popularna do wielu projektów.
Co to znaczy Double Knitting (DK)/light/worsted?
Jej nazwa wzięła się stąd, że zazwyczaj ma ona grubość podwójnej 4ply. DK jest najczęściej stosowaną grubością włóczki, dzięki swej uniwersalności nadającą się do wykonywania wielu rodzajów odzieży. Daje też szybkie efekty w pracy.
Co to znaczy worsted/aran/medium?
Początkowo wytwarzana jako surowiec na swetry dla rybaków, może być używana do wykonywania dodatków i odzieży, dla których DK jest zbyt cienka, a kolejna grubość – chunky – dałaby zbyt dużą objętość. To świetna opcja dla początkujących dziewiarek i szydełkarek, ponieważ nie jest zbyt cienka ani zbyt gruba, co oznacza, że łatwo się z nią pracuje i daje ładny, równy ścieg.
Co to znaczy chunky/bulky?
Pozwolą szybko tworzyć przytulne projekty. Ten rodzaj włóczki jest też cięższy i cieplejszy niż inne grubości, dzięki czemu idealnie nadaje się do robienia na drutach lub szydełkowania zimowych akcesoriów, takich jak szaliki i czapki, lub elementów wystroju domu, takich jak koce. Grubsza przędza oznacza, że będzie potrzeba mniej oczek i rzędów, aby pokryć ten sam obszar, i możesz stworzyć gotowy projekt w stosunkowo krótkim czasie.
Ta grubsza przędza jest również idealna do wykorzystania w innych projektach rzemieślniczych, takich jak tkanie na krośnie, aby stworzyć oszałamiającą dekorację ścienną. Świetnie nadaje się dla początkujących ze względu na szybki postęp pracy i widoczne rezultaty. Doskonale sprawdza się w obszernych ubraniach oversize.
Co to znaczy super chunky/super bulky?
Z tej grubości włóczki coraz chętniej wykonuje się zimowe płaszcze i swetry. Jest również odpowiednia dla początkujących, gdyż szybko widać efekty. Dobrze nadaje się na elementy wystroju wnętrz.
Co to znaczy big/jumbo?
Pracuje się z nią łatwo i szybko, jest doskonała do odzieży zimowej, a także do śmiałych i wyrazistych projektów. Wymaga użycia najgrubszych drutów. Świetnie nadaje się na ekstrawaganckie szaliki i płaszcze, jak również na przytulne koce i poduszki.
